نامزدهای «سینماحقیقت» فردا معرفی میشوند
مردی که قلبش مملو از عشق ایران بود
دبیر چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به عشقی که استاد منوچهر طیاب به ایران داشت ابراز امیدواری کرد مهر به وطن در دل همه هنرمندان و اهالی فرهنگ متبلور شود.
نامزدهای «سینماحقیقت» فردا معرفی میشوند/ مردی که قلبش مملو از عشق ایران بود
دبیر چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت» با اشاره به عشقی که استاد منوچهر طیاب به ایران داشت ابراز امیدواری کرد مهر به وطن در دل همه هنرمندان و اهالی فرهنگ متبلور شود.
به گزارش ستاد اطلاع رسانی چهاردهمین جشنواره بین المللی «سینماحقیقت»، مراسم نکوداشت زندهیاد استاد منوچهر طیاب بعد از ظهر دوشنبه یکم دی ماه و در هفتمین روز از جشنواره چهاردهم «سینماحقیقت» برگزار شد.
اجرای این مراسم را شهرام درخشان به عهده داشت و در بخش اول میزبان دبیر چهاردهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» بود.
محمد حمیدیمقدم در ابتدای این مراسم گفت: از شگفتیهای اجرای برخط امسال افزایش روز به روز مخاطبان بود. اگرچه تماشای فیلم در پرتالها میتواند مشکلاتی به همراه داشته باشد اما لذت تماشای فیلمهای مستند به قدری زیاد بوده که مخاطبان، این دشواری را به جان خریدند و امروز میتوانیم ادعا کنیم که همه علاقهمندان سینمای مستند به نسبت معینی در همه جای ایران به تماشای این آثار مینشینند.
او با بیان اینکه فیلمسازها هم مانند مخاطبان آرام آرام با این فضای برخط ارتباط گرفتند، گفت: یک سری از فیلمها در روز اول در خانه جشنواره یعنی سایت هاشور به دلیل جدید بودن مجرا نتوانستند با مخاطب ارتباط بگیرند، برای همین تصمیم گرفتیم که فیلمهای روز اول خانه جشنواره را از فردا دوباره تکرار و پخش کنیم.
دبیر چهاردهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت یادآور شد: نکته دیگر اینکه پرمخاطبترین و تاثیرگذارترین فیلمهای جشنواره با توجه به رضایتمندی مخاطب، میتوانند دوباره تکرار شوند.
حمیدیمقدم خاطرنشان کرد: اختتامیه چهاردهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت روز چهارشنبه دوم دی خواهد بود و فردا صبح، کاندیداهای بخشهای مختلف مسابقه ملی را معرفی میکنیم.
او با بیان اینکه اگر موفقیتی در این دوره از جشنواره هست، نتیجه همراهی و هم دلی و جانفشانی است گفت: در وضعیت امروز حفظ سلامت جان، واجب است و اگر امکانات و شرایطش مهیاست، ضروری است که کمتر سر کار حضور پیدا کنید. اما همکاران ما در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در سه چهار ماه اخیر، شبانهروزی زحمت کشیدند که عشق به سینمای مستند از سوی گروهی که هدف معینی دارند بی پاسخ نماند و در راستای خرد و تولید محتوایی که به درد جامعه بخورد این آثار ارائه شود.
وی افزود: دبیر به تنهایی در راس کار نمیتواند برای موفقیت جشنواره کافی باشد؛ لذا همین که مخاطب عمومی جامعه با سینمای مستند ارتباط خوبی برقرار کرد حاصل همکاری همه احزاب و گروههای جشنواره است. تصور میکنم در این دوره راهی برای سینمای مستندایجاد شد که نمیشود دیگر به قبل از آن برگشت.
حمیدیمقدم در ادامه با اشاره به مراسم نکوداشت استاد طیاب گفت: کمتر پیش میآید در یک جشنواره در دو سال پیاپی درباره یک نفر صحبت کنید. ما سال گذشته در سیزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» این افتخار را داشتیم که از مقام شاخص و حرفهای استاد منوچهر طیاب قدردانی کنیم اما متاسفانه امسال ایشان را از دست دادیم که ضایعهای برای فرهنگ ایران است.
او با اشاره به نامگذاری ایام چهاردهمین جشنواره سینماحقیقت به نام بزرگان سینمای مستند گفت: در گفتگویی که با استاد محمدرضا اصلانی داشتیم از ایشان خواستیم انتخاب نامهایی برای مراسم نکوداشت امسال را به عهده بگیرند، که عنوان «مرد سرزمین» را برای نکوداشت استاد طیاب انتخاب کردند.
دبیر جشنواره سینماحقیقت منوچهر طیاب را فردی اهل سفر خواند که قلبش برای این سرزمین میتپید و زندگی و کارنامهاش کاملاً تبلور این حقیقت است و گفت: افتخار داریم که روز هفتم جشنواره چهاردهم سینماحقیقت را با همفکری شورای سیاستگذاری به یاد استاد طیاب نامگذاری کنیم.
حمیدیمقدم ادامه داد: امیدوارم عشق به زادگاهی که در استاد طیاب بود در تمام افرادی که در حوزه فرهنگ و هنر و فیلم کار میکنند باشد و ما هم به قدر و سهم خودمان قدردان آن باشیم.
پس از صحبتهای دبیر جشنواره سینماحقیقت، فیلم مستندی درباره منوچهر طیاب پخش شد.
اسعد نقشبندی کارگردان مستند «منوچهر طیاب» در این مراسم گفت: من قریب 24 سال یعنی از 1375 که با آقای طیاب در کویرهای کرمان آشنا شدم و در 90 پروژهای که ایشان بعد از آن تاریخ ساختند در کنارشان بودم. اوایل به عنوان عکاس و بعد به عنوان مجری طرح و مدیر تولید با او همکاری کردم. خودم را فیلمساز نمیدانم؛ اگر در حرفه خوم حرفی برای گفتن داشته باشم برایم کفایت میکند اما وقتی گفتند درباره استاد فیلمی باید ساخته شود، برایم سخت بود. چون ایشان پدر معنوی من بود و این 24 سال وقتی ایران بود و چه خارج از کشور، در تمام لحظات در این هزاران کیلومتری که همسفرش بودم و صدها ساعتی که به گفتههایش گوش میدادم برایم کلاس درس بود. برای من این مسیر 40 ساله عکاسی دو بخش میشود. بخشی قبل از آشنایی با استاد منوچهر طیاب و بخشی تحولی که ایشان در من ایجاد کرد.
نقشبندی ادامه داد: 12 دقیقه برای نمایش زندگی و ویژگیهای کسی که 60 سال کار کرده و تمام وقت در این مسیر بوده، خیلی سخت است. توصیهام به کسانی که میخواهند آقای طیاب را بیشتر بشناسند این است که فیلمهایش را ببینند؛ خوشبختانه آقای همایون امامی سال گذشته و زمان حیات ایشان کتابی از او منتشر کرد که منبع خوبی برای شناختن دنیای آقای طیاب است.
او خاطرنشان کرد: نگاه موشکافانهای که آقای طیاب با دقت و جزئیات به ایران داشت و تلاش میکرد ماندگارش کند، بسیار ارزشمند است. برای همین امروز که در میان ما نیست فقدانش برای جامعه فرهنگی ایران ضایعه بزرگی است و برای من نبودش بسیار سخت و سنگین است.
این هنرمند پیشکوت با اشاره به اینکه درباره ایشان صحبت کردن نیاز به زمان زیادی دارد، گفت: اما چیزی که میتوانم بگویم این است که آقای طیاب جدای از اینکه او را به عنوان فیلمساز و مستندساز میشناسیم کاراکتری دغدغهمند داشت و انسان را در محیط و جامعهاش با یک نگاه انساندوستانه میدید و ارتباطی که با دیگران میگرفت هرگز از موضع بالا و از جانب آدمی که دانش و فهم بیشتری دارد، نبود و دلیل موفقیتش هم همین بود. انسانی بود که موضوع فرهنگ، دغدغه اصلیاش بود. همانطور که آقای سینایی اینطور بودند. همه ما کسانی که مساله فرهنگ در جامعه برایمان موضوع است، به آقای طیاب مدیون هستیم.
نقشبندی با تاکید بر اینکه آثار مکتوب و فیلمهای منوچهر طیاب هر کدام گوشهای از این سرزمین را به ما نشان میدهند، گفت: با توجه به اینکه ایشان خارج از کشور زندگی میکرد امکاناتی داشت که میتوانست برای رفاه بیشتر استفاده کند، اما دغدغهاش در کویر و ایران و کوههای البرز و زاگرس بود و میدیدیم که با چه عشق و شوقی این کار را میکرد.
او در پایان تصریح کرد: خیلی وقتها احساس میکردم موضوع فیلم و ساخت مستند شاید اولویت بعدی برای اوست و اولویت اصلیاش شناخت و پژوهش در این زمینه بوده است. وقتی منوچهر طیاب به من گفت که 5 سال درباره کویر تحقیق کردهام و فیشبرداری و تحقیقاتش را دیدم، فهمیدم همه منابع را مطالعه کرده و از ماحصل آن مستندی به نام «همراه باد» را درباره کویر ساخته است و هر آنچه مانده بود را در کتابی منتشر کرد. جزو اتفاقات نادر این سرزمین است که کسی در کنار فیلمهای مستندش کتابی هم منتشر کند؛ تا آنچه که زمان اجازه نداده در فیلم به بیننده منتقل شود را در کتاب به خواننده بدهد.
همایون امامی (پژوهشگر و مستندساز) میهمان دیگری بود که در ادامه این مراسم از طریق اسکایپ درباره استاد منوچهر طیاب صحبت کرد.
امامی با اشاره به اینکه استفاده از عنوان عزیز از دست رفته برای منوچهر طیاب شاید چندان حقیقت نداشته باشد، گفت: ایشان از بین ما رفته، اما مادامی که آثارش چه در حوزه سینما و چه نشر و انتقال تجربه برای ما باقی است، طبیعتا زنده است و یاد و خاطرهاش همراهمان خواهد بود و ما خاطره نفس گرم ایشان را از طریق فیلمهای گران سنگ و تحقیقات وزین و کتابهایش میبینیم.
نویسنده «تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم» درباره این کتاب که به زندگی منوچهر طیاب میپردازد، گفت: عنوانی که برای این کتاب انتخاب کردم به این دلیل بود که به یک ویژگی بارز شخصیت منوچهر طیاب اشاره کنم که عشق به ایران و ایرانشناسی بود. ایشان فرهنگ ایران را عمیقا دوست داشت و وجب به وجب ایران را گشته بود و هربار که از وین بازمیگشت، به پشتوانه عشقی که به ایران داشت میخواست گوشه گوشه این خاک پر گهر را به لحاظ بومشناسی، فرهنگ، اقلیم، جغرافیا، تاریخ و معماری بکاود و در قالب فیلم مستندی ثبت کند.
امامی تصریح کرد: چیزی که ایشان را نگران میکرد زوالی بود که به سرعت در آیینها و فرهنگ ایران شکل میگرفت و در شرایط حاکمیت رسانهها همه به سمتی میرفت که تمایزهای بومی را کنار بگذارند و به یک شکل و زبان و اندیشه زندگی کنند. مرز بین عشایر و شهر و روستا از بین برود و در این استحاله عناصر فرهنگیشان را کنار بگذارند. ایشان خیلی نگران و ناراحت بود و میخواست تا جای ممکن برای این زوال کاری بکند. درست در آستانه پایان حیاتش و در شرایطی که از بیماری رنجور شده بود به دیدار ایشان رفتم.همان شب از او پرسیدم تا کی ایران هستید؟ گفت من شنبه میروم، جمعه بیا تا ببینمت. چهارشنبه به من تلفن زد که نیایید چون بچههای فیلم جدیدم قرار است از خرمآباد بیایند و من به سفر میروم و زود برمیگردم اما رفت سفر و هرگز برنگشت. این خبر ناگوار مانند پتکی بر سر همهمان فرود آمد، اگرچه بعدا در جریان بیماریاش قرار گرفتیم.
این پژوهشگر و مستندساز در پایان خاطرنشان کرد: او گوهری بود که اقیانوس فرهنگ ایران دیر به دیر چنین گوهری را از اعماق خود بیرون میدهد. باید دهها سال بگذرد تا منوچهر طیاب دیگری را با این عشق به ایران در بین خودمان داشته باشیم.
کد مطلب: 8427