احمد الستی: نظریات علمی پژوهشی مفهوم تجربه را گسترش می دهند
احمد الستی استاد دانشگاه و پژوهشگر پیشکسوت سینما در جلسه پژوهش برخط سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران پیرامون شیوه مقالهنویسی درباره فیلم تجربی بیان کرد: استناد به منابع پژوهشی و استفاده از نظریات درباره سینمای تجربی، نه تنها مفهوم تجربه را محدود نمیکند بلکه آن را گسترش و توسعه میدهد.
بهگزارش روابطعمومی انجمن سینمای جوانان ایران بهنقل از ستاد خبری سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران، دکتر احمد الستی پژوهشگر و استاد دانشگاه و دبیر علمی سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران شب گذشته (دوشنبه ۸ شهریور) در جلسه پژوهش برخط سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران با موضوع «چگونه درباره سینما بنویسیم» با رامتین شهبازی دبیرعلمی این نشستها گفتوگو کرد.
الستی در ابتدای این نشست با معرفی سایتهای تخصصی درباره فیلم تجربی بیان کرد: نوشتن درباره فیلم تجربی از این جهت که منابع کمی به زبان فارسی درباره آن وجود دارد کار سختی است. از طرف دیگر آثار تجربی به راحتی در اختیار دانشجویان نیست. همچنین در زمینه تولید فیلم تجربی ما چندان فعال نبودهایم. ضمن این که تعریف فیلم تجربی به خودی خود ابهامات زیادی دارد.
وی افزود: در این همایش انتظار دریافت مقالات علمی پژوهشی از پژوهشگران داریم نه نقد فیلم. سایتهای expremental films/ films genres/ research guides و expremental film/Wikipedia اطلاعاتی را درباره فیلمهای تجربی شامل میشوند. همچنین سایت expremental cinema websites شامل اطلاعات وسیعی درباره کارگردانان، فیلمها و جشنوارههای فیلم تجربی و… میشود. همچنین سایت experimental film/monoskope فهرستی از مهمترین کتابها، مقالهها و فیلمهای تجربی را دربر میگیرد. what are the websites to watch experimental films نیز عنوان وبگاهی است که مهمترین فیلمهای تجربی را به علاقهمندان معرفی میکند. the masterpieces of experimental cinema نیز سایتی است که مهمترین فیلمهای تجربی را از نگاه یک وبلاگنویس معرفی میکند.
رامتین شهبازی در ادامه درباره علت خلا پژوهش در سینمای تجربی عنوان کرد: متاسفانه میلی در میان پژوهشگران وجود دارد که میخواهند حرف خود را بزنند. اما در پژوهش و مقالهنویسی باید بدانیم دیگران درباره آن موضوع چه گفتهاند. نباید فراموش کنیم که جنس سینمای اروپا و آمریکا زمینههای پژوهشی مختلفی را تاکنون پیش برده است و ما نباید در عرصه پژوهش به تکرار بیافتیم. گاهی حرفهای غیر اصولی و خارج از چارچوب ما را از عرصه واقعی پژوهش و تحقیق دور میکند. برخی از مقالات دوره دوم همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران بر مبنای اصول پژوهشی نگاشته نشده بودند و لازم است در سومین دوره پژوهشگران توجه داشته باشند که حرفهای ما باید در خلال مبانی پژوهشی موجود گفته شود.
الستی نیز در ادامه با معرفی سایتهای دیگری که دربرگیرنده اطلاعات مفید و موثری درباره آثار تجربی و فیلمسازانشان است، توضیح داد:سایت experimental films women make movies درباره فیلمهای زنان آثاری را به مخاطبان فیلم تجربی پیشنهاد میکند. سایت experimental filmakers your need to know about نیز به معرفی فیلمسازانی چون لن لای و استن براکیج میپردازد که هریک از فیلمهایشان قابلیت پرداخت در یک مقاله مجزا را دارد. کنت انگر، لوییس بونوئل و مایا درن هم فیلمسازان مهم دیگری هستند که در این سایت دربارهشان اطلاعاتی وجود دارد. و 30 greatest experimental films سایت دیگری است که میتواند راهنمای پژوهشگران در زمینه فیلم تجربی باشد.
وی با اشاره به یک ضرورت در نگارش مقالات علمی پژوهشی درباره فیلم تجربی در همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران بیان کرد: از پژوهشگران انتظار داریم الگوی استاندارد نگارش مقالات علمی پژوهشی را رعایت کنند. مقالات علمی پژوهشی آنهایی هستند که در مجلههای دانشگاهی چاپ میشوند. با فونتهای ۱۰ تا ۱۲ منتشر شده و ۱۲ تا ۱۴ صفحه مجلات را به خود اختصاص میدهند. بنابراین نباید کمتر از حد استاندارد یا بیش از آن باشند. البته مقالات سینمایی ممکن است شامل عکس نیز باشند اما نباید تعداد صفحاتشان از حد مجاز فراتر رود. این مقالات از تقسیمبندی درونی هم برخوردارند. به ترتیب یک صفحه از آنها به چکیده مقاله، مقدمه که به معرفی موضوع میپردازد و نهایتا دو صفحه دارد، نظریه که میتواند به یک نظریهپرداز، یک کتاب یا مقالهای دیگر ارجاع داده شود و این شیوه ارجاع خود الگوی استانداردی دارد که باید رعایت شود، اختصاص دارد. همچنین پیشینه تحقیق بخش بعدی این مقالههاست. در ادامه به زیرفصلها میپردازند که در اینجا افکت، صدا، شیوه تولید تجربی، ساختار و… می توانند این زیرفصلها باشند. نتیجهگیری و اشاره به منابع و مآخذ در پایان مقاله نیز ضرورت دارد.
این استاد دانشگاه بیان کرد: توجه به اصالت تجربه در نگارش مقاله درباره فیلم تجربی اهمیت زیادی دارد. اینکه تجربه چگونه بوده است و باید به دقت تشریح شود که در چه امری بدیع است و اصالت دارد. ممکن است فیلمساز نظیر کیشلوفسکی «رنگ» را تجربه کرده باشد یا تصاویر در فیلم تجربی میتوانند محور دیگر باشد که به نظرم مهمترین تجربه در این جنس فیلمها بودهاند.
وی در بخش دیگری از این جلسه به سوالات پژوهشگران پاسخ داد. الستی در پاسخ به سوالی درباره میزان کاربردی بودن شیوه تحلیل دادهها در مقالات عنوان کرد: این شیوه ممکن است چندان به کارتان نیاید. اما زمانی که میخواهیم برای مثال ثابت کنیم یک فیلم از تعداد خاصی نما تشکیل شده است، شاید لازم باشد.
الستی در پاسخ به سوال دیگری که آیا استفاده از نظریات منافاتی با تجربی بودن در آثار تجربی ندارد، عنوان کرد: نه اینطور نیست. در هریک از انواع فیلم تجربی می توان نظریههای مختلفی را به کار گرفت. این نه تنها تجربه را محدود نمیکند بلکه آن را گسترش و توسعه میدهد.
وی در پایان بیان کرد: ما انتظار دریافت مقالاتی را داریم که نشان دهد نگارنده واقعا تحقیق کرده است. حجم مقاله باید کنترل شده باشد و حتما باید به تقسیمات درونی مقاله در ارتباط با موضوع آن توجه کرد. اینکه چه مسائلی در ارتباط با فیلم یا موضوع در اولویت اشاره کردن قرار دارد و پژوهشگر خود را جای خواننده مقاله بگذارد. نقد فیلم با تحلیل فیلم تفاوت دارد. در نقد خواننده تشویق به تماشای اثر می شود و شاید آن را قبل از تماشای آن فیلم می خواند اما تحلیل فیلم بعد از تماشای فیلم و توسط پژوهشگران نوشته میشود. نقد فیلم نیازی به ذکر منبع ندارد اما تحلیل فیلم باید بر پایه منابع نوشته شود.
سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران به دبیری سعید پوراسماعیلی و دبیری علمی احمد الستی ۲۴ آذر ماه ۱۴۰۰ در بخشهای مقالات پژوهشی، جستارهای آزاد و ترجمه با محوریت سینمای تجربی برگزار میشود. آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات به این رویداد ۱۰ شهریور ۱۴۰۰ است. متن کامل فراخوان در سایت انجمن سینمای جوانان ایران به نشانی www.iycs.ir آمده است.