گزارش نشست مولفه‌های جذب مخاطب در خانه جشنواره

در دهمین شب از جشنواره و در بخش گنجینه‌های سینمای ایران نشست فیلم عقاب‌ها [با موضوع مولفه‌های جذب مخاطب] با حضور جمال ساداتیان؛ تهیه‌کننده سینما و با اجرای اکبر نبوی برگزار شد.

به گزارش مرکز اطلاعرسانی روابطعمومی جشنواره فیلم فجر، در دهمین شب از جشنواره چهلم و در بخش گنجینه‌های سینمای ایران نشست فیلم عقاب‌ها با حضور سیدجمال ساداتیان؛ تهیه‌کننده سینما و با اجرای اکبر نبوی برگزار شد.
جمال ساداتیان در ابتدا گفت: همان زمان که عقاب‌ها اکران شد برای ما تعجب برانگیز بود که این فیلم به‌شدت مورد استقبال قرار گرفت. اول باید دید که مردم چه انتظاری از سینما دارند. فیلم‌های خاچیکیان قبل از انقلاب مردم‌پسند بود و معلوم بود که سلیقه مردم را می‌شناسد.
او ادامه داد: عقاب‌ها در زمان جنگ نمایش داده شد و قهرمان فیلم تحت هر شرایطی باید باقی می‌ماند و هیجان مردم را در سطح بالا نگه‌ می‌داشت. در واقع سینما باید با مخاطب عام حرف بزند. جدیدا قهرمان‌ها در فیلم‌ها از بین رفته‌‌اند و فیلم‌های روشنفکری غالب شده‌اند.

ساداتیان عنوان کرد: گاهی مردم مطالباتی دارند که از طریق قهرمانان فیلم‌ها به آن می‌رسند و این باعث فروش آن فیلم‌ها می‌شود.
نبوی در ادامه اضافه کرد: تقریبا جنبش‌های رهایی‌بخش، متاثر از انقلاب‌هایی مانند انقلاب چین و کوبا بودند اما شکل روایت و نوع مواجه شدن در فیلم‌های امروز متفاوت است.
ساداتیان بیان کرد: سینمای ما در چهل سال بعد از انقلاب فراز و فرودهایی داشت و در نهایت نتوانستیم روندی ثابت داشته باشیم. گاهی وقتی می‌خواهیم فیلم جدی بسازیم، تن‌مان می‌لرزد. ما هیچ کس را نداریم که بتواند سخنگوی مطالبات مردم باشد و این تنها سینماست که می‌تواند این کار را انجام دهد. سینما می‌تواند عیوب نهادها و سازمان‌ها باشد و فسادهای جامعه را نشان دهد.

نبوی اظهار داشت: ما در اوایل دهه 80 با ریزش شدید مخاطب روبه‌رو بودیم؛ سال 75 نزدیک به 55 میلیون بلیت فروخته شده، سال 81 نزدیک به 17 میلیون بلیت، 83 نزدیک به 13 میلیون و در این دو سال اخیر حدود هفت تا هشت میلیون بلیت فروخته شده است. یکی از دلایل این ریزش مخاطب این بود که مردم در سینما بیشتر غم و اندوه می‌بینند و بر غصه‌های مردم افزوده می‌شود. در واقع سینما مخاطب را پس زد. امروز هم بالاترین فروش‌ها مربوط به فیلم‌های کمدی است.
ساداتیان اضافه کرد: اهالی سینما مقصر این اتفاق هستند اما بخش اعظمی از آن به سیاست‌های مدیران برمی‌گردد. حرف من این است که چرا قهرمان را حذف کردیم؟ زیرا ما باید تابع قوانین حاصل از سیاست‌ها باشیم.
او ادامه داد: قرار نیست ما تمام مردم را تحت تاثیر قرار دهیم. در واقع ما باید برای تمام سلایق فیلم بسازیم. سینما در تعارضی بسیار آسیب‌زننده قرار دارد.

ساداتیان توضیح داد: ما همه چیز را در ایران با نگاه ایدئولوژیک می‌بینیم و هیچ دیدگاه استراتژیکی وجود ندارد.
اکبر نبوی عنوان کرد: ما ژانر ملودرام، پلیسی و ... نداریم. اگر قرار است دغدغه ما مخاطب باشد باید الگوی داستان‌گویی شبیه به هالیوود داشته باشیم. یکی از مهم‌تریم مطالبات مردم رفتن به سینما با آسودگی خاطر است؛ وقتی با عصاب خورد به سینما می‌روند با حال بدتر از سالن بیرون نیایند.
ساداتیان با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین جنبه‌های سینما سرگرمی است، گفت:بعد از سرگرمی سینما باید خمیرمایه‌ای هم داشته باشد. من بعد از متری شیش و نیم دیگر کار نکردم. چرا باید موانع بسیاری سر راه من باشد که اگر من باز هم بخواهم کاری بسازم، به خاطر این موانع از ساخت آن صرف نظر کنم.

 او افزود: بعضی وقت‌ها فیلم‌ها به شدت مورد هجمه قرار می‌گیرند. وقتی به سوژه‌ای عالی برخورد می‌کنیم باید به این فکر کنیم که چطور مجوز ساخت و نمایش و ... را بگیریم. ما باید مدام فکر کنیم که چطور از موانع عبور کنیم. سایه توقیف فیلم‌ها از همه شکننده‌تر است البته با اقتصادی که سینما با آن مواجه است، سینمای ما کاملا ورشکسته شده است.
نبوی عنوان کرد: همه می‌دانیم که ما ایرانی‌ها مشکلی فرهنگی پیدا کرده‌ایم، آن هم زمانی است  که در مقام نفی از خودمان تعریف می‌کنیم. این مشکل گریبان همه را گرفته است.  سالهاست که سینمای ما ورشکسته است و بسیاری از این فیلم‌ها در شرایط بد اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی ساخته می‌شوند‌. درحالی که فیلم‌ها باید بتوانند سینما ما را بالا ببرند.
ساداتیان بیان کرد: اگر بسترها فراهم و خودسانسوری کمتر شود اوضاع بهتر می‌شود و می‌توانیم جامع‌تر عمل کنیم. نوع رفتاری که در سیستم با سینما می‌شود نمی‌گذارد سینما پیشرفت کند. دو قصه به دست من رسیده و دلم می‌خواهد آنها را بسازم اما می‌دانم در ارشاد گیر می‌کند. این باعث سلب اعتماد و یاس می‌شود.
 او با اشاره به موانع موجود در تولید فیلم گفت: ما امروز نمی‌توانیم پلیسی خاطی را نشان دهیم و در خیلی از حوزه‌ها مانند عشق نمی‌توانیم وارد شویم زیرا روی هرچیزی دست می‌گذاریم با آن برخورد می‌شود. باید دستورالعمل‌هایی نوشته شود و طبق آن سینمایی‌ها آزادی عمل داشته باشند و فیلم بسازند‌. با این فیلم‌هایی که امروز هست چطور می‌توانیم سینما را نجات دهیم؟
ساداتیان ضمن اشاره به اینکه فیلم باید لایه‌های متعدد داشته باشد که مردم را پای پرده نگه دارد، عنوان کرد: ما اگر بتوانیم صورت مسئله را در فیلم درست نشان دهیم، فیلم بهتری ساخته‌ایم؛ مثلا بعد از متری شیش و نیم می‌توانستیم میزگردهایی را تشکلی دهیم تا کمی بیشتر به معضل اعتیاد رسیدگی شود و جلوی معتاد شدن حداقل دو نفر را بگیریم. درواقع سینما یک جور خطابه است.
 اکبر نبوی در پایان عنوان کرد: خانواده سینما وظیفه دارد کاری کند تا مردم با سینما آشتی کنند. انشالله همه کسانی که برای آسایش مردم اهمیت قائلند این امکان را فراهم کنند تا اوضاع سینما درست شود.
 ساداتیان درخصوص دلایل استقبال کم مردم از سینما عنوان کرد: مردم کم سینما می‌روند چون مطالباتشان را در فیلم‌ها نمی‌بینند. یک فیلم ساده سرگرم کننده دوسال گیر بود و حالا میلیاردها می‌فروشد. چرا تابویی از یک موضوع درست می‌کنیم که بعدا خودمان را بترساند؟ به خاطر ساده‌ترین موضوعات فیلم‌ها گیر می‌کنند.  باید بازتعریفی نسبت به ساختار اداری سینما انجام شود. ساختار سینمایی  کشور را باید به رسمیت بشناسم و دخالت‌های خارج از سینما را کمتر کنیم‌ و دولت جلوی این دخالت‌ها را بگیرد. اگر پروانه ساخت هم حذف شود بازهم مشکلی حل نمی‌شود زیرا مشکلات و دخالت‌های دیگری وجود دارد.
او تاکید کرد: سینما زبان مردم نیست اما می‌تواند باشد. سینما می‌تواند جامعه را تلطیف کند. باید اجازه دهیم سینما مسیر طبیعی خود را طی کند تا نقاط ضعف و قوت خود را پیدا کند. اینطور نمی‌شود سینما را اداره کرد چراکه در شرایط امروز سینما پر از اضطراب و نگرانی است. فیلم را باید در آرامش ساخت.